کلیسای حضرت مریم مربوط به دوره پهلوی است و در تهران، خیابان میرزا کوچک خان واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۲ بهمن ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۷۲۳۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است. کلیسا مریم مقدس در رزرو هتل تهران؛ خیابان جمهوری اسلامی؛ خیابان میزا کوچک خان جنگی رزرو هتل واقع است که در سال 1324 ش (1945م) با هزینه شخصی فردی خیر بنام هتل استقلال رومان عیسی یان بنا گردیده و معمار آن نیکلای مارکف بوده است. این کلیسا اولین هتل استقلال کلیسای جامع ارامنه تهران بین سالهای 1324 ش (1945 م) تا 1349 ش (1970 م) بوده رزرو هتل و بناهای مربوط به دفاتر اداری خلیفه گری ارامنه تهران و محل سکونت اسقف اعظم نیز در محدوده آن قرار داشته است. بعدها به علت انتقال این دو واحد به محوطه کلیسای سرگیس هتل استقلال مقدس ساختمانهای مزبور کاربرد فرهنگی یافته اند. ساختمان این کلیسا بر روی صفه ای بنا شده است و جهت ورود به کلیسا میبایستی از پله های پهن واقع در مقابل ورودیهای کلیسا استفاده نمود. پلان کلیسا چه از خارج و چه از داخل صلیبی شکل رزرو هتل بوده با محرابی در سمت هتل استقلال مشرق آن میباشد. محراب کلیسا دارای سه پنجره بوده و در دو سمت محراب اطاقهای کوچکی به صورت قرینه قراردارد که درب آنها به درون نمازخانه اصلی باز میشود. بنا دارای گنبد کوچکی بر بالای مرکز نمازخانه همراه با نورگیرهای متعدد است. در سمت غرب رزرو هتل بنا گنبد دومی قرار دارد که ناقوسخانه کلیسا است. کلیسا دارای سه در ورودی است که در اصلی در منتی الیه سمت غربی آن و مقابل محراب است که دارای یک سر در بزرگ با دو ستون میباشد که پس از عبور از این سردر و ورود به داخل بنا در دو طرف اطاقکهای کوچکی به صورت هتل استقلال قرینه قرار دارد که این قسمت از بنا را بصورت راهرویی در آورده است. در بالای آن بالکنی است که در زیر ناقوسخانه رزرو هتل قرار دارد و جهت استقرار گروه کر کلیسا بنا شده است.
حفاری و حفر چاه